Morawy, oprócz wina i zabytków techniki, słyną chyba przede wszystkim ze swoich zamków i pałaców. Przejeżdżając przez tę czeską krainę co chwilę mamy możliwość zaobserwowania z okien samochodu rozsianych po okolicznych wzgórzach warownych budowli. Jest ich tam naprawdę sporo, tak więc wybierając się na krótką wycieczkę w tamte rejony warto wcześniej wybrać sobie te, które koniecznie chcemy odwiedzić – na wszystkie na pewno nie starczy Wam czasu 😉 . Zawirowania historyczne obeszły się z większością czeskich zamków łagodnie, stąd też możemy dzisiaj podziwiać je w takiej ilości i w całej okazałości. My postanowiliśmy przybliżyć Wam sylwetki trzech obiektów, które zwiedziliśmy podczas weekendowej wizyty w Ołomuńcu. Wszystkie zlokalizowane są w pobliżu tego miasta – odległości do nich nie przekraczają 35 km.

Zamek Bouzov – historia

Pierwszym zamkiem do którego Was zaprosimy jest wspaniała warownia zlokalizowana w położonej na północny-zachód od Ołumuńca wsi Bouzov. Pierwsze pisemne wzmianki o tym średniowiecznym zamku pojawiają się już na początku XIV stulecia. Pierwotnym celem lokacji była ochrona szlaku handlowego prowadzącego z Ołomuńca do Loštic (obecnie w  Lošticach znajduje się Muzeum Serków Ołomunieckich). Zamek w pierwszym okresie swojego istnienia wielokrotnie zmieniał właścicieli. Przypuszcza się także, że był on miejscem urodzenia jednego z czeskich królów – Jerzego z Podbieradów. Pod koniec XVII wieku właścicielami zamku został Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie – czyli w skrócie Zakon Krzyżacki 😉 . To właśnie Krzyżacy byli chyba najdłużej panami na zamku Bouzov i to oni odcisnęli na nim największe piętno.

To  za ich panowania zamek zyskał aktualny wygląd – na przełomie XIX i XX wieku dokonano gruntownej przebudowy stylizując całość w stylu romantycznego neogotyku 🙂 . Krzyżacy rezydowali na zamku do 1939 roku, kiedy to naziści zakazali jego dalszej działalności i rozpoczęli konfiskatę dóbr. Zamkiem zainteresował się osobiście szef gestapo – Heinrich Himmler – który przeznaczył go jako prezent dla Adolfa Hitlera. Po 1989 roku Zakon próbował odzyskać dobra w Bouzov, jednak bez powodzenia. Obecnie zamek jest jedną z największych i najczęściej odwiedzanych atrakcji Moraw. Jego romantyczny wygląd sprawia, że często wykorzystywany jest on jako plan filmowy. Kręcono tu sceny m.in. do popularnego w Polsce czechosłowackiego serialu dla dzieci i młodzieży – Arabela.

Zamek Bouzov – dojazd

W pobliżu zamku znajduje się spory, płatny parking – aby się na niego dostać należy już w samym Bouzov odbić z drogi 37313 w boczną, kierując się drogowskazami na “Hrad”. Z parkingu do zamku czeka nas tylko około 5-minutowy spacer. Już z daleka wita nas najbardziej charakterystyczny punkt zamku czyli wysoka na 61 metrów wieża strażnicza. Okolica zamku jest zadbana i sprawia bardzo pozytywne wrażenie. Byłoby ono pewnie jeszcze pozytywniejsze gdyby nie tłumy ludzi… Podczas naszej wizyty na polach otaczających zamek odbywał się festiwal muzyczny, którego uczestnicy w przerwach między koncertami szturmowali zamek 😉 . Po przekroczeniu bramy pierwszych murów obronnych przechodzimy do układających się w kształt podkowy zabudowań podzamcza. Tam też znajduje się główna kasa biletowa.

Zamek Bouzov – zwiedzanie

Do wyboru mamy dwie trasy zwiedzania – podstawową oraz rozszerzoną. Ich koszt to odpowiednio 120 CZK i 150 CZK. Dodatkowo osobno można wykupić bilet na wejście na wieżę – koszt 60 CZK. Posiadacze Olomouc Region Card mogą za darmo otrzymać bilet na trasę podstawową – z tej opcji też skorzystaliśmy 🙂 . W kasie można poprosić również o wypożyczenie przewodnika w języku polskim. Przydaje się chociaż trzeba przyznać, że z opowieści oprowadzającej nas przewodniczki można było bardzo dużo zrozumieć. Sam zamek ze swoimi blankami, wykuszami i gargulcami widziany z placu przy budynkach podzamcza wygląda naprawdę bajkowo! Człowiek aż nie może się doczekać, aby wejść do środka 🙂 . Podczas zwiedzania zobaczymy m.in. jadalnię arcymistrza, salę kolumnową, przepięknie zdobioną salę rycerską czy też kapitularz.

W salach czeka na nas trochę dawnego wyposażenia, meble, piękne piece kaflowe i przyciągające wzrok malowidła ścienne i sufitowe. We wspomnianej wcześniej sali rycerskiej udzielane są aktualnie śluby – trzeba przyznać, że to na pewno nie lada atrakcja 🙂 . Spore wrażenie zrobiła też na nas obszerna, kamienna klatka schodowa ze spiralnymi schodami. Po wyjściu na kameralny zamkowy dziedziniec zajrzeć możemy do wnętrza 40-to metrowej studni 🙂 . Interesująca jest też zamkowa kaplica z gotyckim ołtarzem oraz średniowiecznymi płytami nagrobnymi mistrzów Zakonu. My ze względu na ogromną ilość odwiedzających tego dnia zrezygnowaliśmy z oczekiwania na zwiedzenie zamkowej wieży. Jeżeli traficie jednak na bardziej sprzyjające warunki to zachęcamy – widoki z góry na ten przepiękny zamek muszą być wspaniałe 🙂 . Pamiętajcie również, że aby móc fotografować wnętrza zamku należy wykupić dodatkowy bilet!

Zamek Tovačov – historia

Po zwiedzeniu okazałego Bouzova przenieśmy się teraz do nieco mniejszego kompleksu – położonego ok. 30 km na południe od Ołomuńca zamku w miasteczku Tovačov. Historyczne wzmianki o Tovačovie określają go już w XI wieku jako schronienie dla myśliwych a w późniejszych latach jako twierdzę. W XIV wieku, czyli za czasów ostatnich Cimburków rozpoczęto przebudowę zamku na renesansowy pałac. W swojej historii obiekt posiadał bardzo wielu właścicieli, z których każdy z nich wprowadzał pewne zmiany i wykonywał kolejne przebudowy. Najbardziej charakterystycznym elementem zamku Tovačov jest wysoka na 96 metrów wieża Spanilá. Aby dostać się do tego obiektu musimy wjechać praktycznie do centrum miejscowości. Parking i wejście do zamku znajdują się przy ulicy Cimburkovej. Sam parking jest darmowy, ale niestety bardzo niewielki.

Nie będziemy ukrywać, że na samym początku zamek nie zrobił na nas zbyt pozytywnego wrażenia. Wejście na teren parku i ogrodu było trochę zaniedbane a same zabudowania wokoło pomimo swojego uroku przypominały opuszczony “PGR” 😉 . Dodatkowo jeszcze frontowa fasada zamku obłożona była rusztowaniami… To ostatnie to akurat w sumie dobra wiadomość – trwają prace restauracyjne i być może zamek odzyska jednak swój zewnętrzny blask. Nie zniechęcajcie się jednak “opakowaniem” – wnętrze zamku jest na prawdę interesujące i wydaje nam się bardziej ciekawe niż wnętrza opisywanego wcześniej Bouzova 🙂 . Po przekroczeniu bramy wejściowej znajdującej się u podnóża Spanili wchodzimy na bardzo ładny dziedziniec. Remont zamku zaczął się jednak od środka co tylko przypomina, aby nie oceniać książki po okładce 😉 .

Zamek Tovačov – zwiedzanie

Pomieszczenia zamkowe zwiedza się z przewodnikiem a przejście wyznaczonej trasy zajmuje całą godzinę. Bilet wstępu dla osoby dorosłej to koszt 80 CZK. Jeżeli macie ochotę wspiąć się na szczyt wieży Spanili to musicie wykupić dodatkowy bilet za 30 CZK. Dla posiadaczy Olomouc Region Card zarówno wejście na wieżę jak i do pomieszczeń zamkowych jest darmowe. Pamiętajcie, że aby móc robić zdjęcia we wnętrzach wymagane jest uiszczenie dodatkowej opłaty! Wejścia do zamku realizowane są o pełnych godzinach, tak więc czas oczekiwania wykorzystaliśmy wspinając się na prawie 100 metrową Spanilę. Widoki z góry nie są może bardzo spektakularne (teren płaski i brak bardziej charakterystycznych elementów krajobrazu), ale i tak zachęcamy Was do wejścia 🙂 .

Zamek Tovačov – skrzydło historyczne

Zwiedzanie zamku rozpoczyna się od najstarszego skrzydła. We wnętrzu czeka nas niespodzianka, gdyż część pomieszczeń należy zwiedzać w wielkich muzealnych kapciach 😉 – dawno się nie spotkaliśmy z tym rozwiązaniem. Zobaczymy tam ładnie zdobione sale ze sztukateriami i malowidłami oraz poznamy historię rodów będących właścicielami tego majątku. Bardzo ciekawym elementem wyposażenia jest stojący w jednej z sal kilkusetletni piec kaflowy. Największe wrażenie w tym skrzydle wywołuje jednak zamkowa kaplica. W pierwszej chwili niewielkie pomieszczenie wcale nie wydaje się tak spektakularne. Wszystko zmienia się kiedy spojrzymy w górę – wtedy dopiero okazuje się, że kaplica ma wysokość kilkunastu metrów i bardzo bogato zdobione sklepienie i ściany. Wyposażenie kaplicy również jest ciekawe – znajdziemy tam średniowieczną szafę na szaty liturgiczne czy też przywiezione z Jerozolimy organy.

Zamek Tovačov – skrzydło wiedeńskie

Po przejściu do drugiego skrzydła – zwanego wiedeńskim – czekają nas już zupełnie inne doznania. Jest ono dużo nowocześniejsze, pomieszczenia są bogato wyposażone, a w głównej klatce schodowej znajduje się kopia schodów znajdujących się w Operze Wiedeńskiej 🙂 . Skrzydło to prezentuje się naprawdę imponująco! Jednym z ciekawszych pomieszczeń jest pokój kąpielowy z oryginalnym i bardzo nowoczesnym jak na tamte czasy wyposażeniem. Jedna z najbardziej reprezentacyjnych sal tego skrzydła, podobnie jak w Bouzovie,  wykorzystywana jest jako sala ślubów 🙂 . Godzina przeznaczona na zwiedzanie minęła nam zaskakująco szybko! Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, po początkowej nieufności zamek Tovačov okazał się dla nas bardzo pozytywnym rozczarowaniem – polecamy! 🙂

Zamek Helfštýn – historia

Na sam koniec naszych zamkowych wojaży pozostawiliśmy ruiny zamku Helfštýn, który znajduje się ok. 35 km na wschód od Ołomuńca i góruje nad miasteczkiem Týn nad Bečvou. Zamek jest bardzo malowniczo umiejscowiony i widać go na wzgórzu już z bardzo daleka. Zatrzymywaliśmy się w trasie chyba dwa razy, aby zrobić mu kilka zdjęć 😉 . Sam zamek wybudowany został na przełomie XIII i XIV wieku. Rozbudowywany przechodził kilkukrotnie z rąk do rąk, aby ostatecznie zostać porzuconym w XVII wieku. Od tego momentu nieużywany systematycznie popadał w ruinę. Prace konserwatorskie rozpoczęto dopiero w pierwszej dekadzie XX wieku. Budowla jest bardzo rozległa i przypomina trochę odwiedzony przez nas kilka lat temu bretoński zamek w Fougeres (Fougeres – brama do Bretanii). Samochodem można podjechać praktycznie pod sam zamek, gdzie znajduje się parking.

Podczas naszego wyjazdu wyjątkowo towarzyszyły nam imprezy 😉 . Już zbliżając się w stronę Helfštýnu zauważyliśmy wzmożony ruch samochodów, co ewidentnie zwiastowało jakieś wydarzenie. Było nim organizowane corocznie w sierpniu, już od 1982 roku, spotkanie kowali artystycznych zwane Hefaiston. Jest to spora impreza gromadząca kowali z całego świata, którzy zaprezentować mogą na zamku swoją twórczość. Na terenie rozstawione były instalacje artystyczne, różne wystawy oraz scena. Całości towarzyszyły oczywiście tłumy ludzi 😉 . Wróćmy jednak do zwiedzania. Koszt biletu wejściowego dla osoby dorosłej to 60 CZK. Posiadacze Olomouc Region Card wchodzą do zamku za darmo – jedynym wyjątkiem jest czas, w którym na zamku trwa Hefaiston :] . Obszar ruin zwiedza się samodzielnie tak więc możecie poruszać się tam całkiem swobodnie i wedle własnego uznania.

Zamek Helfštýn – zwiedzanie

Po przekroczeniu mostu i pierwszej bramy wchodzimy na niewielki dziedziniec i od razu widzimy kolejny most i bramę 😉 . Trzeba przyznać, że system umocnień obronnych zamku wygląda imponująco – a to jeszcze nie koniec 😉 . W drugiej bramie znajduje się kasa biletowa, w której należy zaopatrzyć się oczywiście w bilet 😉 . Po tej czynności wejdziemy na najbardziej rozległy obszar podzamcza. Tam właśnie znajdowała się scena, zaplecze gastronomiczne i główna część Hefaistonu. Z daleka widać już charakterystyczną wieżę, na którą można wejść i podziwiać sam zamek oraz widoki. Zanim tam się dostaniemy musimy pokonać jednak kolejny most zwodzony i bramę 😉 . Po jej przekroczeniu naszym oczom ukazuje się… kolejny most i brama prowadząca do ruin najwyższej, mieszkalnej części Helfštýnu.

Jak więc widzicie, cały zamek jest na prawdę bardzo rozległy – jeśli będziecie chcieli zajrzeć we wszystkie zakamarki to zarezerwujcie sobie sporo czasu 😉 . Najłatwiej jego rozmiary ocenić wchodząc na szczyt wspomnianej wcześniej wieży widokowej. Widać wtedy jak na dłoni pozostałości 9 baszt, 5 dziedzińców, 6 bram, 3 wewnętrznych fos oraz setki metrów potężnych murów obronnych 🙂 . Nic więc dziwnego, że pomimo licznych prób zamek Helfštýn nigdy nie został zdobyty. Po tak intensywnym zwiedzaniu zakupiliśmy na Hefaistonowym straganie smacznego Langosza i ruszyliśmy powoli w drogę powrotną do domu 😉 .

Mamy nadzieję, że nasze propozycje zachęciły Was do wybrania się na Morawy i zwiedzenia chociaż kilku z dziesiątków czekających tam na Was zamków i pałaców 🙂 . Czas w drogę!

---

Informacje praktyczne

Zamek Bouzov
Bouzov 8,
783 25 Bouzov

Godziny otwarcia:
kwiecień, październik: sobota-niedziela i święta: 09:00 – 16:00
maj-czerwiec, wrzesień: wtorek-niedziela: 09:00 – 17:00
lipca-august: wtorek-niedziela: 09:00 – 18:00

Ceny biletów:
Trasa długa: 150 CZK / Trasa krótka: 120 CZK
Dopłata za fotografowanie: 40 CZK

Aktualne informacje:
https://www.hrad-bouzov.cz

Zamek Tovačov
Cimburkova 2
751 01 Tovačov

Ceny biletów:
Osoba dorosła: 80 CZK
Wejście na wieżę: 30 CZK

Aktualne informacje:
https://zamek.tovacov.cz/

Zamek Helfštýn
Týn nad Bečvou 333
751 31 Týn nad Bečvou

Ceny biletów:
Dorośli: 60 CZK

Aktualne informacje:
http://www.helfstyn.cz/